Koriste li bh. političari moderne tehnologije: I dalje se radije osmjehuju sa bilborda

Političke partije i kandidati u BiH potrošili su tokom jednomjesečne izborne kampanje gotovo 600.000 maraka na reklame na društvenoj mreži Facebook, a ubjedljivo najviše je “sprašio” Savez nezavisnih socijaldemokrata Milorada Dodika, čiji je ceh narastao na gotovo 80.000 maraka, izračunao je portal Capital.

Ova cifra se dobije kada se saberu iznosi potrošeni preko verifikovanih i poznatih stranica partija i kandidata koji su potrošili više od 100 maraka tokom izbornog mjeseca.

ulaganje u durštvene mreže

Međutim, i bez sabiranja iznosa manjih, opštinskih i kandidatskih, glavna stranica SNSD-a u posljednjih mjesec dana bila je najveći oglašivač u BiH za šta je iskeširala čak 53.138 KM.

Prema biblioteci reklama na Facebook-u na drugom mjestu je Partija demokratskog progresa koja je ukupno platila 51.626 KM, od čega je samo Draško Stanivuković izdvojio 22.073 KM, Miloš Stanišić 11.587 KM, a kandidatkinja za predsjednicu Srpske Jelena Trivić “samo” 8.748 maraka.

Trećerangirana je Ujedinjena Srpska sa saldom od 36.859 KM na njihove četiri stranice, a najviše je potrošeno na stranicu Nenada Stevandića, 13.658 maraka, dok je na partijska sa 12.333 KM za oglašavanje.

Oslabljeni Demokratski narodni savez zauzeo je četvrto mjesto po količini potrošenog novca, a najviše je potrošeno na promociju Nenada Nešića na čiju je reklamu od 31.631 KM, otišlo čak 28.834. Inače, Nešić je drugorangirani na listi najvećih rasipnika na ovoj društvenoj mreži u cijeloj BiH, a prema trenutnoj rang listi Centralne izborne komisije BiH osvojio je otprilike isto toliko glasova.

Sa druge strane, Srpska demokratska stranka uložila je u oglašavanje samo 7.453 KM na svim svojim stranicama na Facebook-u, bilo da su partijske ili pripadaju kandidatima.

Socijalisti Gorana Selaka su investirali 10.294 KM, od čega je na promociju lidera partije otišlo 5.082 KM. Socijalisti Petra Đokića potrošili su samo 3.682 KM, dok su kandidati okupljeni oko liste Nebojše Vukanovića investirali u oglašavanje samo 1.755 maraka.

Značajno u sabiranju troškova stranaka na Facebook-u je da se zna da su ovo samo verifikovani profili i stranice koji su zvanična glasila partija, kaže viši asistent na Fakultetu političkih nauka u Banjaluci na odsjeku za novinarstvo Borislav Vukojević kaže za portal Capital.

S obzirom na njihove navike i običaje da dio novca ide na neverifikovane stranice i profile, ova cifra, vjeruje, vjerovatno je značajno viša i premašuje milion maraka. Ipak, ovo je i dalje mali iznos koliko su potrošili na relativno zastarjele metode oglašavanja.

Vukojević smatra da prikazana sredstva nisu nešto velika kada se uzme u obzir informacija Transparency Internationala da su potrošili preko 30 miliona za bilborde.

Zastarjele metode

– Dodajte tome oglašavanje na televizijama, zakupljene termine i sve ostalo. Onda ovo nije tako puno. Naprotiv, ako troše toliko na oglašavanje u klasičnim medijima, onda je ovaj iznos mali i trebalo bi da bude više. Ako već žele da se obrate javnosti onda bi trebalo da malo razmisle o boljem raspoređivanju na više segmenata tržišta u BiH, objašnjava Vukojević.

Govori da su vjerovatno trošili još na nekim drugim profilima koji nisu verifikovani i da je ovaj iznos možda premašio i milion.

– To je nama mnogo novca, ali opet kada se uporedi sa bilbordima, oni su uzeli 30 puta više u odnosu na digitalno reklamiranje. Naravno, kada bismo mogli imati podatke za Google reklame i druge društvene mreže, koje nisu konkretno vezane za Facebook, opet dolazimo do iznosa koji se maksimalno može zaokružiti na dva miliona maraka. Opet je to 15 puta manje nego na bilborde, koji su beskorisni podsjetnik za one koji glasaju, da to i urade. Oni ne mogu nikoga nagovoriti na nešto. Digitalni mediji uz pravu strategiju mogu uticati na glasače i utrošeni novac treba posmatrati u kontekstu svega što je potrošeno u kampanji, kaže Vukojević.